Świadczenia niepieniężne:
- praca socjalna,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne,
- składki na ubezpieczenia społeczne,
- sprawienie pogrzebu,
- poradnictwo specjalistyczne,
- interwencja kryzysowa,
- schronienie,
- posiłek,
- niezbędne ubranie,
- usługi opiekuńcze w tym usługi sąsiedzkie w miejscu zamieszkania,
- specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania,
- mieszkanie treningowe,
- pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,
- pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu treningowym, pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych
Praca socjalna
Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Świadczona jest przez pracowników socjalnych bez względu na posiadany dochód.
Praca socjalna prowadzona jest:
- z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej,
- ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.
W ramach pracy socjalnej pracownicy Centrum realizują m.in. następujące działania:
- udzielają informacji, wskazówek, porad i pomocy w zakresie rozwiązywania spraw życiowych,
- udzielają poradnictwa dotyczącego świadczenia pomocy przez właściwe instytucje państwowe, samorządowe i organizacje pozarządowe,
- pobudzają społeczną aktywność i inspirują do działań samopomocowych w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób, rodzin, grup i środowisk społecznych.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne
Składka na ubezpieczenie zdrowotne, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej opłacana jest:
- za osoby pobierające zasiłek stały niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
- za osoby objęte indywidualnym programem zatrudnienia socjalnego lub realizujące kontrakt socjalny, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu
na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Nie wydaje się decyzji administracyjnej o przyznaniu składki zdrowotnej.
Opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne
Za osobę, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem, ośrodek pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 roku o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, opłaca składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby opiekującej się nie przekracza 150% kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie i osoba opiekująca się nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów lub nie otrzymuje emerytury albo renty. Dotyczy to również osób, które w związku z koniecznością sprawowania opieki pozostają na bezpłatnym urlopie.
Przez ojca i matkę, o których mowa w art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, należy rozumieć również ojca i matkę współmałżonka.
Konieczność sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad osobami, o których mowa w art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, stwierdza lekarz ubezpieczenia zdrowotnego w zaświadczeniu wydanym nie wcześniej niż na 14 dni przed złożeniem wniosku o przyznanie świadczenia.
Składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w wysokości określonej przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych jest opłacana przez okres sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) wynoszącego 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie przysługuje osobie, która w dniu złożenia wniosku o przyznanie świadczenia:
- ukończyła 50 lat i nie posiada okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) wynoszącego co najmniej 10 lat;
- posiada okres ubezpieczenia (składkowy i nieskładkowy) wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
Przy ustalaniu okresu ubezpieczenia, o którym mowa w art. 42 ust. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, okresy nieskładkowe ustala się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.
Sprawienie pogrzebu
Zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych zwłoki niepochowane – w tym przez najbliższą rodzinę – albo nieprzekazane publicznej uczelni medycznej albo publicznej uczelni prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych, są chowane przez gminę właściwą ze względu na miejsce zgonu. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej – do zadań własnych gminy należy sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym. Sprawienie pogrzebu odbywa się zgodnie z wyznaniem zmarłego, jeśli jest znane. W razie braku możliwości ustalenia wyznania zmarłego, pogrzebu dokonuje w ceremonii świeckiej.
Poradnictwo specjalistyczne
Poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne, jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych, bez względu na posiadany dochód.
Pomoc psychologiczna adresowana jest do osób i rodzin, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych. Osoby zainteresowane mogą się zgłaszać z każdym problemem, niezależnie od sytuacji, w jakiej się znajdują. W przypadku osób starszych i niepełnosprawnych, dla których dotarcie do siedziby CUS stanowi znaczne utrudnienie, istnieje możliwość udzielania pomocy psychologicznej bezpośrednio w miejscu zamieszkania.
Poradnictwo prawne kierowane jest do osób i rodzin, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych.
Poradnictwo realizuje się przez udzielanie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu:
- prawa rodzinnego i opiekuńczego,
- zabezpieczenia społecznego,
- ochrony praw lokatorów.
Poradnictwo rodzinne obejmuje problemy funkcjonowania rodziny, w tym problemy opieki nad osobą niepełnosprawną, a także terapię rodzinną.
Interwencja kryzysowa
Interwencja kryzysowa, o której mowa w art. 47 ustawy – stanowi zespół działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin znajdujących się w kryzysie, w tym dotkniętych przemocą, w celu zapobiegania lub pogłębiania występujących dysfunkcji. Interwencją kryzysową obejmuje się osoby i rodziny bez względu na posiadany dochód. W ramach interwencji kryzysowej udziela się w szczególności poradnictwa specjalistycznego oraz schronienia dostępnego przez całą dobę.
Schronienie
Do schronienia ma prawo osoba lub rodzina, jeżeli jest tego pozbawiona.
Zapewnienie schronienia może nastąpić przez przyznanie tymczasowego schronienia w noclegowni, schronisku dla osób bezdomnych albo schronisku dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi.
Noclegownia zapewnia schronienie osobom bezdomnym, świadcząc tymczasową pomoc w postaci miejsca noclegowego, w ramach której umożliwia spędzenie nocy w warunkach gwarantujących ochronę życia i zdrowia.
Schronisko dla osób bezdomnych zapewnia osobom bezdomnym, które podpisały kontrakt socjalny, całodobowe tymczasowe schronienie oraz usługi ukierunkowane na wzmocnienie aktywności społecznej, wyjście z bezdomności i uzyskanie samodzielności życiowej. Przyznanie osobie bezdomnej tymczasowego schronienia w schronisku dla osób bezdomnych przez gminę miejsca jej pobytu, na podstawie art. 101 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej nie wymaga podpisania przez osobę bezdomną kontraktu socjalnego.
Schronisko dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi zapewnia osobom bezdomnym, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, ale nie wymagają usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki, zakład opiekuńczo-leczniczy lub zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, tymczasowe schronienie wraz z usługami opiekuńczymi oraz usługami ukierunkowanymi na wzmocnienie aktywności społecznej w miarę możliwości wyjście z bezdomności i uzyskanie samodzielności życiowej.
Pobyt w schronisku jest odpłatny. Odpłatność za pobyt w ośrodkach wsparcia udzielających schronienia osobom bezdomnym dla których Gmina Ostrowiec Świętokrzyski stanowiła ostatnie miejsce zameldowania na pobyt stały ustalana jest w oparciu o Uchwałę Nr LXXXVI/125/2023 Rady Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego z dnia 30 listopada 2023 r. w sprawie ustalenia szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach treningowych lub wspomaganych.
Posiłek
Prawo do posiłku ma osoba lub rodzina, jeżeli jest tego pozbawiona.
Pomoc doraźna albo okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić.
Powyżej opisana pomoc, przyznana dzieciom i młodzieży w okresie nauki w szkole może być realizowana w formie zakupu posiłków.
Niezbędne ubranie
Przyznanie niezbędnego ubrania następuje poprzez dostarczenie osobie potrzebującej bielizny, odzieży i obuwia odpowiednich do jej indywidualnych właściwości oraz pory roku.
Usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze
Osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych.
Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania mogą być przyznane w formie usług sąsiedzkich.
Usługi sąsiedzkie obejmują pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjną, przez którą należy rozumieć formy wsparcia niewymagające specjalistycznej wiedzy i kompetencji, oraz, w miarę potrzeb i możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.
Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie nie zamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
Przy ustalaniu wymiaru godzin usług opiekuńczych/specjalistycznych usług opiekuńczych uwzględnia się w szczególności:
- rodzaj schorzenia, sprawność psychiczną i fizyczną podopiecznego,
- warunki mieszkaniowe,
- sytuację rodzinną i materialną,
- uwarunkowania środowiskowe,
- wydolność opiekuńczą rodziny.
Centrum Usług Społecznych w Ostrowcu Świętokrzyskim realizuje pomoc w formie usług opiekuńczych, specjalistycznych usług opiekuńczych na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, Uchwały Nr XI/75/2024 Rady Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego z dnia 21 października 2024 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze, w tym usługi sąsiedzkie i specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwalniania od opłat, jak również trybu ich pobierania i rozliczania na terenie Gminy Ostrowiec Świętokrzyski.